مبناهای کلامی و تبیین قلمرو دین از دیدگاه شهید مرتضی مطهری و مجتهد شبستری در باب حکومت

نویسنده

  • محمد ترابی مدیر گروه علوم سیاسی / عضو هیئت علمی دانشگاه ازاد اسلامی واحد قم
چکیده مقاله:

دیدگاههای متفاوت در عـرصه انـدیشه‌ها و فـلسفه‌ها و سپس تاثیر آن‌ بر‌ اندیشه‌ سیاسی و همچنین بر عمل سیاسی هـمیشه از مـهم ترین و سرنوشت‌سازترین مقوله‌های زندگی بشر بوده است‌ و دین‌ در‌ این میانه در طول تاریخ نقشی ویژه را به خود اخـتصاص داده اسـت. "قلمرو دین" یکی از مباحث مهم و نوپیدای دین پژوهی مدرن و انسان معاصر است که امروزه بخشی از مباحث فلسفه دین و کلام جدید را به خود اختصاص داده است. از طرفی تحولات اجتماعی در ایران که متاثر از دو جریان فکری مهم سنت گرایی و تجدد گرایی بوده و این تحولات یا ریشه در سنت های تاریخی و فرهنگی و بویژه سنت های اسلامی داشته است یا تحت تاثیر تجدد طلبی روشنفکران بوده است. استاد مطهری حکومت را بیت القصیده و زیربنای تعلیمات انبیا بر می شمارد و لذا به پیوند دین و سیاست تاکید دارد و در گفتمان روشنفکری نیز موضع خاصی ارائه شده است. بر این اساس پرسش این پژوهش عبارت است از مبناهای کلامی و نوع رویکرد به قلمرو دین چه تاثیری بر مفهوم حکومت در اندیشه استاد مطهری و مجتهد شبستری داشته است؟ به نظر نگارنده دیدگاه حداکثری به دین در رویکرد استاد مطهری در مقابل دیدگاه حداقلی به دین از منظر مجتهد شبستری به تفاوت در مفهوم حکومت در اندیشه این دو اندیشمند شده است. مقاله برای دستیابی به این هدف از روش تفسیری سود برده و با بررسی آثار دو اندیشمند به ارائه پاسخ پرداخته است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

مبنای کلامی و تبیین قلمرو دین و تاثیر ان بر مفهوم حکومت از دیدگاه شهید مرتضی مطهری

دیدگاههای متفاوت در عـرصه انـدیشه‌ها و فـلسفه‌ها و سپس تاثیر آن‌ بر‌ اندیشه‌ سیاسی و همچنین بر عمل سیاسی هـمیشه از مـهم ترین و سرنوشت‌سازترین مقوله‌های زندگی بشر بوده است‌ و دین‌ در‌ این میانه در طول تاریخ نقشی ویژه را به خود اخـتصاص داده اسـت. "قلمرو دین" یکی از مباحث مهم و نوپیدای دین پژوهی مدرن و انسان معاصر است که امروزه بخشی از مباحث فلسفه دین و کلام جدید را به خود اختصاص داده است. استاد م...

متن کامل

قرائت انسانی از دین؛ ارزیابی دیدگاه محمد مجتهد شبستری

یکی از مهم‌ترین مباحثی که امروزه در حوزۀ دین‌شناسی و درک تعالیم دین مطرح می‌شود، امکان فهم دین بر اساس قرائت انسانی و تجربۀ دینی است. وقتی از قرائت انسانی دین سخن به میان می‌آید، دو نکته به شکل توأمان مفروض و منظور گرفته می‌شود: اول آنکه امکان فهم دین برای انسان میسر است؛ دوم آنکه فهم دین منحصر به آنچه تاکنون تحت عنوان فهم ماورایی و الهی از دین مطرح بوده، منحصر نیست و می‌توان قرائتی انسانی از آ...

متن کامل

رابطه عقل و دین از منظر استاد شهید مرتضی مطهری

مسئلۀ "عقل و دین" از کهن‌ترین موضوعاتی است که فیلسوفان و متکلمان مسیحی و مسلمان را به‌خود مشغول داشته و آنان را در گروه "ایمان‌گرایان"، و "عقل‌گرایان انتقادی، حداکثری و اعتدالی" جای داده است. از نظر استاد مطهری، به‌خودی خود، هیچ تضادی میان عقل و دین وجود ندارد و در تزاحم حکم عقل و شرع، حکم عقل مقدم است. به اعتقاد ایشان، عقل روح اسلام را درک و طبق آن عمل می‌کند، هرچند با برخی ظواهر روایی منافات ...

متن کامل

بررسی و نقد خاستگاه و قلمرو دین از دیدگاه استاد شهید مرتضی مطهری

در این پایان نامه به بررسی خاستگاه و قلمرو دین از منظر شهید مطهری پرداخته شده است. بدین منظور ضمن بیان دو دسته نظریه های الحادی شامل: فرضیه جهل، فرضیه پرستش جامعه، فرضیه طبقه حاکم، نظریه خودباختگی، نظریه روان زایی و نظریه های خداگرایانه شامل: نظریه کهن الگو، نظریه علیت، اسم الهی و نظریه فطرت در مورد خاستگاه دین، نظریه استاد مطهری مبنی بر اتخاذ موضع فطرت در این باره و استناد آموزه های دینی به وح...

تبیین نظام تعلیم و تربیت از دیدگاه شهید مرتضی مطهری

از آنجا که نظام و چهارچوب کلی تعلیم و تربیت هر جامعه ای برخاسته از ارزشها، فرهنگ خواستها و ایده آلهای حاکم برآن اجتماع است و بهترین راه بدست آوردن و اطلاع یافتن از ارزشها، فرهنگ، خواستها و ایده آلهای یک ملت و یک اجتماع ، مراجعه به آرا و اندیشه های متفکران و اندیشمندان آن جامعه می باشد، در این تحقیق جهت آشنایی با آرا تربیتی شهید مرتضی مطهری بعنوان متفکر و دانشمندی صاحبنظر در عصر حاضر برآن بوده ا...

15 صفحه اول

دین و جامعه از نگاه شهید مطهری

بررسى تأثیر متقابل دین و جامعه از دیدگاه قرآن بر اساس نظرات استاد مطهرى است. دین تأثیر چند بعدى در جامعه دارد. نویسنده با بیان ویژگى‌هاى انسان از نگاه مطهرى از عناوینى چون: علم و آگاهى، گرایشها و تمایلات، استعدادها و توانایى‌ها، عقل و اراده و عصیانگرى به مثابه عناصر ویژه انسان نام مى‌برد سپس از تأثیر دین در سه بخش پیدایش جامعه، پایدارى جامعه و بالندگى جامعه سخن مى‌گوید و در هر سه قسمت به این نت...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 3  شماره 9

صفحات  69- 97

تاریخ انتشار 2016-09-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023